سند ملکی ، سندی است که مالکیت یا حقوق مالکیت یک ملک را نشان می‌دهد. این سند در واقع یکی از اسناد مهم در حوزه حقوقی است که برای ثبت و انتقال مالکیت ملک استفاده می‌شود. سند ملکی به عنوان مستندی رسمی، حقوق و تعهدات مالک یا مالکان ملک را نشان می‌دهد و محدودیت‌ها و شرایطی را که منتقل کننده و یا دریافت کننده مالکیت ملک باید رعایت کنند، مشخص می‌کند. در این مقاله، به بررسی بیشتر این سند پرداخته خواهد شد.

انواع اسناد ملک

به طور کلی اسناد رسمی به دو دسته عادی و رسمی تقسیم میشود .

سند رسمی

اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک، دفاتر ثبت اسناد رسمی و یا نزد مأمورینی که از نظر قانونی صلاحیت دارند تنظیم شده‌اند، سند رسمی نامیده می‌شوند. سند ملکی نیز یکی از این اسناد رسمی است که به منظور ثبت و انتقال مالکیت ملک استفاده می‌شود. در واقع، سند ملکی حاوی اطلاعاتی است که نشان می‌دهد که چه کسی مالک ملک است، چه نوع ملکی مورد مالکیت قرار گرفته است و چه شرایطی برای استفاده از این ملک وجود دارد. سند ملکی می‌تواند به صورت منگوله‌دار یا غیرمنگوله‌دار تهیه شود، اما بر خلاف ادعاهای رایج، نوع منگوله داشتن سند، به تنهایی، از آن سند رسمی نمی‌کند.

سند عادی

هر سند و نوشته ای که مانند قولنامه ملکی فاقد شرایط سند رسمی باشد ، سند عادی محسوب میشود .

سند شش دانگ

این سند مسخص میکند که ملک تمام و کمال از آن یک شخص است  او مالکیت ملک را به تنهایی برخوردار است.

شش دانگ به معنی شش جهت جغرافیایی و بالا و پایین است. این اسناد رسمی جزء یکی از معتبرترین اسناد ملکی است .

با توجه به اعتبار بالای این اسناد، حواشی و مشکلات حقوقی‌ خیلی کمتری به همراه دارند .

  سند ملکی مشاع

مشاع در لغت به معنی مشترک و در حقوق ، مشاع به مال یا ملکی گفته میشود که بیش از یک نفر در آن سهیم باشند . این اصطلاح اکثرا برای ملک و املاک به کار میرود .

سند مشاع به سند ملکی میگویند که بین چند نفر تقسیم شده و هر نفر مالک قسمتی از آن میباشد اما مشخص نیست که هر مالک مالکیت کدام بخش را در اختیار دارد به همین دلیل مالکین برای دخل وتصرف  در مورد ملک ابتدا سهم خود را مشخص  کرده و در نتیجه اقدام به دریافت سند مجزا میکنند .

سند ملکی مفروز

این سند در مقابل سند  ملکی مشاع قرار میگیرد و اگر شرکا بخواهند ملک خود را تقسیم کنند باید سند ملکی مفروز دریافت کنند . سند مفروز ملک یا به اصطلاح “تفکیک ملک”، سندی است که از طریق آن، ملکی که در واقع یک قطعه یکپارچه است، به بخش‌های مجزا تقسیم می‌شود. به عبارت دیگر، این سند به مالکان اجازه می‌دهد که از یک قطعه زمین، بخش‌های مختلفی را به عنوان ملک مجزا مالکیت کنند.

در واقع، این سند برای تفکیک یک قطعه زمین به قطعات کوچکتر و قابل مدیریت‌تر، و همچنین انجام تراکنش‌های مالکیتی مربوط به قطعات مختلف زمین، استفاده می‌شود.

در روند تفکیک ملک، ابتدا باید نقشه‌ های ملکی تهیه شده و سپس طبق آن‌ها، ملک به قطعات مختلف تقسیم می‌شود و برای هر قطعه، سند مفروز ملک صادر می‌شود. این سند شامل مشخصات هر قطعه زمین مانند اندازه، موقعیت، شکل و مرزهای آن است.

سند ملک وقفی

سند وقفی یا اوقافی، سندی است که به دلیل اهمیت بسیاری که در حفظ و مدیریت اموال اوقافی دارد، در بسیاری از کشورها از جمله ایران، به کار می‌رود. در این سند، شخصی که مالک ملک وقفی است، حق مالکیت کامل را از دست داده و به دلیل وقف کردن ملک، ملک متعلق به اوقاف شده است. اداره اوقاف به عنوان متصدی و بانی، این ملک را به شخصی دیگر به صورت اقساط به مدت ۹۹ سال واگذار کرده است. شخصی که ملک اوقافی را خریداری کرده، باید سالانه مبلغی مشخص را به اداره اوقاف پرداخت کند.

در صورتی که شخصی بخواهد در چنین زمینی ساختمان احداث نماید، باید از متوالی آن عرصه را اجاره کند و برای عرصه خود سند بگیرد. در این مورد نیز، باید از اداره اوقاف استعلام نمود تا مبلغی را به عنوان عوارض به اداره اوقاف پرداخت کند.

سند وقفی یا اوقافی، سندی است که به شخص مالک اموال، حق مالکیت کامل را سلب کرده و به دلیل وقف کردن ملک، ملک متعلق به اوقاف شده است. این سند، بسیاری از امور مرتبط با مالکیت اموال اوقافی را تنظیم می‌کند و به دلیل اهمیت ویژه‌ای که در حفظ و مدیریت اموال اوقافی دارد، در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، به کار می‌رود.

سند ملکی المثنی

در صورتی که برای هر دلیلی مانند مفقودی، سرقت، تخریب، آتش سوزی و…، سند ملکی از دست رفته باشد، صاحب ملک باید با در دست داشتن مدارک مورد نیاز به اداره ثبت منطقه مورد نظر رفته و درخواست صدور سند رسمی المثنی را به آنجا ارائه دهد. در این صورت، با تایید اداره ثبت، سند جدید المثنی صادر می‌شود که مطالب و محتواهای آن با سند اصلی هم‌خوانی دارد.

چرا باید سند ملک را استعلام کنیم؟

فرآیند استعلام سند ملک ازاین‌رو دارای اهمیت است که می‌توان با در دست داشتن آن اعتبار فروشنده و ملکی که قرار است مورد معامله قرار گیرد را مورد ارزیابی قرار دهید. البته این تمام ماجرا نیست و می‌توان با داشتن استعلام سند ملک موارد زیر را انجام داد:

• امنیت در انجام معاملات تضمین خواهد شد.
• حس اطمینان نسبت به فروشنده ملک، صاحب و مالک ملک مورد معامله ایجاد خواهد شد.
• شرایط ثبت ملک را می‌توان به‌صورت کامل گزارش داد.
• همچنین می‌توان این موضوع که آیا ملک مورد نظر دارای وام است یا خیر را مورد بررسی قرار داد.
• شرایط حقوقی خاص ملک را می‌توان مورد بررسی قرار داد.
• این موضوع مشخص خواهد شد که آیا ملک در رهن بانک است یا خیر.
• همچنین چند مالک بودن ملک نیز مشخص خواهد شد.

کد رهگیری ملک چیست و چه کاربردهایی دارد؟

یکی از تغییراتی که در سال‌های گذشته در روند انجام معاملات خرید و فروش ملک انجام‌گرفته است این مورد است که مشاورین املاک موظف هستند تا قولنامه‌های عقد شده بین طرفین قرارداد را در سامانه ثبت معاملات و املاک کشور ثبت کنند. با ثبت شدن معاملات در این سامانه یک کد رهگیری تحت عنوان کد رهگیری ملک صادر خواهد شد و امکان استعلام سند معاملات با استفاده از این کد امکان‌پذیر می‌شود.

استفاده ازاین‌روش برای ثبت معاملات باعث افزایش ضریب امنیت آن‌ها خواهد شد و زمینه‌های وقوع کلاهبرداری و دزدی را از بین خواهد برد. ازاین‌رو بهتر است که تمامی معاملات انجام‌شده را در این سامانه ثبت کنید زیرا استفاده از قولنامه‌های کاغذی خلع قانونی بسیاری را برای شما ایجاد می‌کنند.

در صورت داشتن هرگونه سوال یا ابهام میتوانید از مشاوره حقوقی ما استفاده کنید .