کلاهبرداری یکی از جرایمی است که در بسیاری از کشورها قابل تحمل نیست و متخلفان آن مورد پیگیری و مجازات قرار میگیرند. کلاهبرداری به معنای استفاده از فریب و تزویر برای کسب سود غیرقانونی است. متاسفانه، کلاهبرداری در عصر امروز با روشهای متنوعی انجام میشود و شامل انواعی از جمله کلاه برداری تلفنی، کلاه برداری اینترنتی، کلاهبرداری پستی، کلاه برداری بانکی، کلاهبرداری تبلیغاتی و … است.
کلاهبرداری تلفنی معمولاً شامل تماسهایی است که به طور ناخواسته از طریق تلفن دریافت میشوند. پس از پاسخ دادن شما به طرق مختلف اقدام به کلاهبرداری میکنند.
کلاهبرداری اینترنتی شامل همه نوع کلاهبرداری است که از طریق اینترنت انجام میشود. مثالهایی از این نوع کلاهبرداری شامل فریب افراد به واسطه ایمیلهای تقلبی، پیامهای متقلبانه در شبکههای اجتماعی، وبسایتهای کلاهبرداری و … میشود.
کلاهبرداری پستی نیز یکی از انواع کلاهبرداری است که در این روش شخص کلاهبردار برای شما نامه ای جعلی میفرستد و از طریق جعل نام ادارات دولتی و … اقدام به کلاهبرداری میکند.
کلاهبرداری بانکی مربوط به هر نوع فعالیت کلاهبرداری است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم به حساب بانکی شما مرتبط است. مثالهایی از این نوع کلاهبرداری شامل فعالیتهایی مانند سرقت اطلاعات بانکی، تقلب در صورتحساب، و تزویر چکهای بانکی است.
کلاهبرداری تبلیغاتی شامل تبلیغات دروغین است که به طور نادرست ازنام یا تصویر یک شرکت، محصول یا خدمت استفاده میکند تا مشتریان را به خرید محصولات یا خدمات خود وادار کند. این نوع کلاهبرداری معمولاً در تبلیغات آنلاین دیده میشود.
یکی از انواع جرایم اقتصادی، کلاهبرداری در معاملات است که متأسفانه بخش قابل توجهی از پروندههای دادگاهها و دادسراها به این نوع جرم اختصاص دارد. با توجه به اینکه کلاهبرداری در معاملات دارای ارکان ویژهای است، متضرران از این جرم باید با قواعد و اصول آن آشنا باشند تا بتوانند حق خود را به دست آورند و بدانند که چگونه میتوانند از طریق شکایت، حکم کلاهبرداری در معاملات را دریافت کنند.
ابتدا باید بدانیم دقیقا به چه عملی کلاهبرداری گفته میشود و سپس راه های پیگیری و حکم آن را بررسی کنیم .
با بررسی قوانین تشدید مجازات مرتکبین اختلاس ارتشا و کلاهبرداری و کاهش مجازات حبس تعزیری ، تعریف کلاهبردار را متوجه میشویم . طبق این قوانین هر کس از راه حیله و تقلب، مردم را به وجود شرکت ها یا تجارت خانه ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی، فریب دهد یا به امور غیر واقع، امیدوار نماید یا از حوادث و پیش آمدهای غیر واقع، بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول، اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر، وجوه و یا اموال یا اسناد یا حواله جات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آن ها تحصیل کرده و از این راه، مال دیگری را ببرد، کلاهبردار محسوب می شود.
بر اساس تعریف قانونی، کلاه برداری به معنای فریب دادن دیگران و بردن مال آنان با رضایت آنان، از طریق استفاده از تزویر و فریب، اعطای امیدهای واهی و استفاده از اسناد جعلی و موارد مشابه است. در واقع، این جرم با استفاده از ترفندهای روانی و روشهای فریبنده، افراد را به گمان اینکه یک معامله قانونی و معتبر در حال انجام است، میبرد و سپس مال آنان را به صورت غیرقانونی به دست میآورد.
کلاهبرداری در معاملات به معنای فریب دادن یکی از طرفین قرارداد بیع، صلح، اجاره و سایر قراردادها با استفاده از مانورهای متقلبانه و با رضایت فرد متضرر، به منظور بردن مال او میباشد. در این صورت، فرد متضرر از این جرم میتواند با شکایت از جرم رخ داده، خواستار صدور حکم کلاهبرداری در معاملات شود.
لازم به ذکر است که فقط با گفتن دروغ و بردن مال دیگری با دروغ، بدون استفاده از مانورهای متقلبانه، به تنهایی به عنوان کلاه برداری شناخته نمیشود و بر اساس قانون، به دیگر جرایم تعلق خواهد گرفت که به جرم رخ داده وابسته خواهد بود.
بر اساس ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس ارتشا و کلاهبرداری ، ” علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا 7 سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است، محکوم می شود” همچنین “مستخدمان دولتی، علاوه بر مجازات مذکور به انفصال دائم از خدمات دولتی و …. یا انفصال موقت از خدمات دولتی محکوم می شوند.”
در ابتدا در صورتی که شاکی پیش از این در سامانه ثنا ثبت نام نکرده با مراجعه حضوری به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا از طریق سامانه sana.adliran.ir به صورت غیر حضوری در این سامانه ثبت نام کند .
سپس با تنظیم شکوائیه کلاهبرداری و همراه داشتن فایل آن به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و شکایت خود را ثبت کند.
به طور کلی، کلاهبرداری یک جرم جدی است که میتواند به شدت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. برای جلوگیری از این نوع جرایم، بهتر است همیشه محتاط و دقیق باشید و به هیچ کسی که نمیشناسید تحت هر عنوانی ، اعتماد نکنید. همچنین، در صورتی که فکر میکنید که با یک کلاهبردار روبرو شدهاید، باید به مراجع قضایی و ارگانهای امنیتی اطلاع دهید تا اقدامات لازم برای پیگیری و مجازات متخلفان انجام شود.